Op deze pagina over Camellia bij OpdeHaar vindt u informatie over:

• Onze Camellia collectie bij OpdeHaar is 30 jaren geleden begonnen
• Geen bescherming voor onze camellia’s
• Licht schaduw, zure grond, vocht en voeding tot de langste dag
• Toekomst – nieuwe eigenschappen van camellia’s
• Geur
• Kleur
• Bloeiseizoen
• OpdeHaar Camellia verzameling
• Inkoop en aanschaf

Onze Camellia collectie is begonnen in Blaricum, ruim 30 jaren geleden. Wij hebben daar twee Camelia japonica hybriden geplant – “C. Dr Tinsley” en C. “Brushfield’s Yellow”. Ze zijn met ons in 1991 mee verhuisd en zijn inmiddels 3m hoge struiken geworden en staan elke lente vol bloemen tussen de kas en de garage, vlakbij de koffiehoek. Terwijl ze echt niet in de schaduw staan, hun wortels blijven wel koel en beschaduwd.

Na het opschonen van het bosgebied behoorden de camellias, tussen twee sloten in, tot één van de eerste beplantingen bij “Op de Haar”. Dit waren C. japonica en C. x williamsii hybriden en later hebben wij twee Ackerman hybriden toegevoegd. Deze laatste zijn hybriden met C. oleifera bloed erin voor extra koude-hardheid.Dit al gezegd en ondanks twee Elfstedentocht winters, zijn wij nooit een camellia kwijt geraakt. Met andere woorden, een camellia is niet per definitie een kasplant in de winter, zoals nog al te vaak wordt beweerd.

Alle foto’s waren in onze tuin genomen. Klik op de foto’s voor een grotere beeld en een slideshow.

C. williamsii Anticipation C. williamsii Ballet Queen variegated C. williamsii Donation C. williamsii Jury's Sunglow,

Wilt u een meer algemeen verhaal dan kunt u een leuke u-tube opname gemaakt door Frank Swenne eind april 2023 bekijken. Samen met Rogier van Vugt proberen zij een meer planten gerichte programma bij het publiek te brengen onder de titel “Alles wat bloeit“. 

Hier is John aan het praten over camellia’s bij OpdeHaar

Onze planten krijgen ’s winters geen bijzonder bescherming maar ze zijn in de beschutting van een bos en daardoor van de uitdrogende invloed van snijdende oosten winden wel grotendeels beschermd. Bovendien krijgen ze geen vroege ochtendzon die, na een nachtvorst, bloemknoppen echt kapot kan maken wegens een te snelle ontdooiing. Steeds mildere winters, om niets te zeggen over de verleiding van mijn vriend Hans Prins, hebben ons zo ver gekregen om een proef te beginnen met herfst/winter bloeiende camellias. Dit zijn C. sasanqua, C. x hiemalis en C. x vernalis hybriden en ze hebben in de regel behoefte aan zonnige, beschutte standplaatsen. Ik ga ze wel in de buurt van het Tropisch Perkje inzetten maar kan verder tot nu toe geen persoonlijke ervaringen aan U doorgeven. Toch zijn hun geurende bloemen vast welkom!

Voorbeelden van C. sasanqua en C. x hiemalis (Klik op de foto’s voor een grotere beeld)

Camellia Sasanqua Jean May Camellia sasanqua Maiden Blush Camellia sasanqua veranlis Hiryu Camellia sasanqua vernalis Yuletide Camellia sasanqua vernalis Yuletide

Tegenwoordig treft een bezoeker camellias overal in de tuinen aan. In brede zin zijn de behoeften van camellias gelijk aan die van rhododendrons – lichte schaduw, zure grond en voeding tot ongeveer de langste dag samen met vocht om knoppen voor het volgend jaar te doen ontwikkelen. Te veel droogte in de zomer is vaak de reden voor het vallen van bloemknoppen later in het daarop volgende voorjaar. Verder, vermijd te veel vorstgevoelige groei laat in het seizoen door niet na ongeveer eind juni voeding te geven. Camellia of camellia Het internet bevat veel leerzaam lectuur over camellia (onthoudt U toch de internationale dubbel “L” in de spelling van “camellia”!) In de Engelstalige versie van deze pagina treft U twee heel goede artikelen aan. Verder moet ik zeggen dat ik niets echt inspirerend heb gevonden en zelfs stukken die gewoon misleidend zijn of ronduit fout. Er is duidelijk nog veel publiciteit ten behoeve van de camellia als tuinplant hier in de Nederlanden te verrichten!

Kwekers over de hele wereld houden zich met aspecten van de camellia bezig. Hun werk spits zich toe op vier belangrijke eigenschappen:

• Verbeteren van koude bestendigheid
• Uitbreiden van de keuze van bloemkleur (b.v. gele pigmenten introduceren)
• Geur
• Verlengen van de bloeiperiode en uitbreiden van het bloeiseizoen.

De eerste stap in het verbeteren van koude bestendigheid kwam bijna als toeval toen J.C. Williams in Engeland vond dat C. saluensis een spontaan kruisbestuiving had gehad met C. japonica in zijn tuin. C.saluensis is niet bepaald winterhard en daarom was het een verassing toen de zaailingen veel meer koudebestendig bleken te zijn dan beide ouders. Sindsdien vormen de zogenaamde C. x williamsii hybriden een belangrijk aanvulling op de Camelia japonica hybriden. Tegenwoordig wordt dit hele onderwerp veel meer in verband met werk van de Amerikaan Dr. William Ackerman gebracht. Hierover kunt U een recente artikel onder de titel “Winter Protection of Camellias” via de International Camellia Society best lezen: http://www.internationalcamellia.org/winter-protection-of-camellias. Hij heeft letterlijk honderden hybriden met C. oleifera getest. Oleifera is zeer winterhard maar heeft betrekkelijk weinig sierwaarde – in Azië wordt olie uit de zaden in de keuken gebruikt. Ackerman heeft in gedachte de extreem lage temperaturen die weleens in de V.S. voorkomen. Hier in Nederland zijn misschien hybriden met soorten zoals C. sasanqua meer interessant. C. Sasanqua zelf is waarschijnlijk niet al te gelukkig wanneer de temperatuur lager dan ongeveer -8ºC zakt; de Ackerman hybriden kunnen dit beslist (makkelijk) aan.

De meeste C. japonica en C. x williamsii hybriden hebben twee beperkingen – hun bloemkleuren zijn meestal vanaf wit, via roos tot rood en ze ruiken niet. Bloemvorm is wel erg mooi. (Het combineren van een mooie bloemvorm met een geur is eigenlijk preceis de zelfde uitdaging die kwekers van rozen op moeten lossen.) Geurende vormen zijn er wel maar komen zelden vóór, voorbeelden zijn “C. Scented Red”, “C. Scentsation” en “C. High Fragrance”, maar ze blijven toch in Nederland vrijwel onbekend, waarschijnlijk omdat ze niet tot de betrouwbare winterharde camellia hybriden behoren. Veel species camellia, de theestruik zelf meegerekend (Camelia sinensis), hebben geurende maar “eenvoudige” bloemen maar, daarentegen, zijn niet echt winterhard te noemen en dat geven ze waarschijnlijk door in hun hybriden met o.a. C.japonica. Tegen deze achtergrond is het niet verassend dat werk op het gebied van geur meestal plaats vindt in wat mildere oorden zoals Japan, Nieuw Zeeland en zuidelijk V.S. Jim Finlay uit Nieuwe Zeeland is een bekende naam op dit gebied. In Japan, gebruikt men C. lutchuensis om geurende hybriden te kweken.

Zoals eerder verteld bevinden wij ons in het wit/rose/rood deel van het spectrum in de meeste C. japonica en C. x williamsii hybriden. Natuurlijk tref je exemplaren aan zoals C. “Brushfield’s Yellow” en C. “Dahlonega” of wel C. “Golden Anniversary” maar er is hier eerder sprake van boterroom dan het geel van een boterbloem! Er zijn een paar echt gele species camellia soorten zoals C. chrysantha vanuit zuidwest China en men is al hiermee bezig met een oog op verbeterde gele kleuren in hybriden. Natuurlijk in de praktijk is het vaak moeilijk, zeg niet onmogelijk, om kleur, geur en koudbestendigheid netjes apart te houden en dit allemaal samen met een mooie bloem vorm. Een commerciële succes zou natuurlijk alles in zich combineren! Er is een artikel op Internet te zien (via zoiets als Google) door Dr. Clifford R. T. Parks, “The Acquisition, Maintenance and Breeding Potential of Camellia Germplasm” dat geeft iets van een indruk van dit alles.

Klik op de foto’s voor een grotere beeld en een slideshow

Camellia japonica Dahlonega or Golden Anniversary Camellia Brushfield Yellow

Vrijwel alle camellia hybriden die wij hier in Nederland groeien zijn lente-bloeiers. Toch waren er op Nieuwjaars Dag in de milde winter van 2007 bloemen aan mijn C. “Polar Ice”. Dit is een Ackerman hybride ofwel een kruising met C. sasanqua, een herfst bloeier. (Dit is niet onverwacht – het milde weer heeft wel veel struiken heel vroeg in bloei gebracht waaronder C. “Lady Clare” en C. “Roger Hall” bij ons vroeg in januari. Dit laatste is echt niet normaal in Nederland – althans niet tot nu toe.)

Camellia Roger Hall Camellia Lady Clare Camellia Polar Ice,

C. sasanqua is één van de drie species camellia die in Japan voorkomen. (De overige twee zijn Camellia japonica en C. lutchuensis, deze laatste met een goede geur.) Botanici zoals Ackerman hebben door middel van C. sasanqua en aanverwante hybriden zoals C. x vernalis en C. x hiemalis, vroeg/herfst bloeiende hybriden met goed winterhardheid geproduceerd.

Als vuistregel probeer ik onze camellia in groepen bij elkaar te houden eerder dan ze tussen ander struiken door te verspreiden. Reden hiervoor ligt in het feit dat ze meestal eerder dan andere struiken aan het pronken zijn en ze tonen zich veel beter in een groep dan alleen; in de zomer kan de bezoeker ze makkelijk negeren. Zodoende is een bezoek – ergens in april – goed om de 50 soorten camellia bij ons te zien. Verder, het geven van het woord “camellia” aan Google en de hybride naam tussen aanhaal tekens, levert snel een foto en beschrijving van de plant op. Daarom voldoe ik hier met foto’s van wat U aantreft bij 4 verschillende locaties in onze tuinen:

(Klik op de foto’s voor een grotere beeld en een slideshow)

C. williamsii spring festival C. williamsii Donation C. williamsii Ballet Queen variegated C. williamsii Anticipation C. Strawberry Parfait C.sinensis Swan Lake, C. Nuccio's Jewel C. Mathotiana Alba C. Londontowne Blush C. japonica Silver Anniversary C. japonica Red Ensign C. japonica Onetia Holland C. japonica Mark Alan C. japonica Margaret Davis C. japonica magnoliaflora C. japonica Lovelight C. japonica Lady Campbell C. japonica Jovey Carlyon C. japonica General Coleti C.japonica Furo An Camellia japonica Firedance Camellia japonica Elegans Camellia japonica El Dorado Camellia japonica Desire Camellia japonica Camelleon Camellia japonica Bokuhan Camellia japonica Barbara Clark Camellia japonica Ballet Queen Camellia japonica Apollo Camellia japonica Alba Simplex Camellia japnica Roger Hall Camellia Firedance Camellia Ballet Queen variegated Camellia japonica Furo An

Het kweken en vermeerderen van camellia zit (nog niet) in de bloed van de Nederlandse kwekers en dat merkt U aan hun hogere prijzen, zeker in vergelijking met wat je in Engeland betaalt. Onze eerste planten werden vrijwel uitsluitend uit Engeland meegenomen achter in de auto. Een lievelingsplek voor ons blijft “The Duchy of Cornwal Nurseries” in Loswithiel. Gelukkig begint dit beeld van vroeger gunstig te veranderen hier in Nederland en ik kan zeker een bezoek aan de kwekerij van Hans Prins aanbevelen. Inmiddels kunt u ook bij Esveld in Boskoop terecht waar ook Sasanqua hybriden zijn te verkrijgen. Het aantal hybriden dreigt ook een beetje de kant uit te gaan van de hostas – een ware explosie in het aantal hybriden die alleen maar kleine onderlinge verschillen tonen. Dus, wees gewaarschuwd, camellia in bloei zijn allemaal mooi maar blijft U kieskeurig – anders moet U ook de ruimte hebben zoals wij bij OpdeHaar!

Camellia walletje

Terug naar boven